‘Achterhoeks klinkt gewoon heel mooi.’ Nieuwe tournee Jan Ottink Band

LOCHEM – Een nieuwe tournee en (grotendeels) nieuw repertoire. Jan Ottink en zijn band beginnen komende zaterdag in de Lochemse Schouwburg aan een reeks concerten in Achterhoek en Salland. “Altijd spannend, maar ik heb er veel vertrouwen in.”

Door Sander Grootendorst

Lochemer Ottink, een rot in het vak, heeft zich omringd met rasmuzikanten. “We bestaan in deze samenstelling zo’n vier jaar. De band draaide goed, maar corona betekende een lange gedwongen pauze. De podiumroutine zijn we een beetje kwijt. Aan de andere kant: we zijn allemaal profs, en – minstens zo belangrijk – we liggen elkaar onderling prima. Iedereen snapt waar de muziek over gaat en kan dat emotioneel aan het publiek overbrengen.” De bandleden componeren allemaal mee: “Ik kom met een gitaarliedje en de anderen geven daar muzikaal vorm aan. Vaak zijn we het snel eens.”

Dit zijn de namen: Berry Vink uit Zuphen (toetsen), de Doetinchemmers Dayenne Wielheesen (bas) en Raimond Surquin (gitaar), Susan Waanders uit Rietmolen zingt en speelt trompet en Patrick Hissink uit Hummelo is de drummer. Kanttekening: “Susan is in blijde verwachting, ze kan er niet bij zijn. Volgend jaar haakt ze weer aan.” 

Het was frustrerend zo lang niet live te kunnen spelen, zegt Ottink over de coronatijd. “Wel hadden we ruim de tijd om liedjes te schrijven. Die vormen driekwart van de muziek bij de tournee. We zijn ook bezig met een nieuw album.” Dat willen ze uitbrengen op cd. “Onder ons publiek zijn nog veel mensen die dat op prijs stellen en voor de band is het ook leuk, streamen is toch een stuk vluchtiger.” Om de cd te kunnen maken, wordt een crowdfundactie opgezet.

Bij twee van de nieuwe nummers is een videoclip in de maak, om tour en album te promoten. “Internet is wat dat betreft geweldig. We hebben zelfs fans in Australië.” Ottink speelde al eens in de zuidelijke VS. “De taalbarrière speelt geen rol. Achterhoeks klinkt gewoon heel mooi.”

Rietmolen
Ottink werd geboren in Rietmolen, het dorp waar zijn vader ooit de plaatselijke muziekvereniging oprichtte. Alle teksten schrijft hij in de spreektaal van zijn jeugd. Op een korte tussenperiode na waarin hij zich als Jan Ottink en de Hemel in het Nederlands profileerde. “Aardig wat optredens gedaan, maar het was geen succes. Mensen zeiden: Jan, wat maak-ie me noe?”

Wat is er eerder, tekst of muziek? Voor componist (gitarist/saxofonist) Ottink is het bijna altijd de tekst. “Ik begin met een paar woorden, daar komt een rode draad uit, dan een sfeeridee waar bepaalde muziek bij hoort.” Er zijn liedjes die een hele carrière meegaan. Soms krijgen ze een bijzondere functie. Zoals Begraef mie in mien overall. “Heb het zelfs live bij afscheidsdiensten gespeeld.”

Voor luisteraar Ottink komt bijna altijd eerst de muziek. “De tekst hoor je meestal pas in tweede instantie. Ik hou van hardrock uit de jaren zeventig. Led Zeppelin en zo. Maar niet vanwege de teksten.”

In het punk- en ska-bandje Link was jongeling Ottink de headbangende bassist. “Hartstikke leuk, maar teksten kwamen niet tot hun recht. Ik ging meer de kant van de ballads op.”

Hij richtte de Jan Ottink Band op, waartoe ook zangeres Dianne Marsman toetrad. Het was de glorietijd van de streektaalmuziek met Boh Foi Toch, het Doetinchemse Spöl en in Drenthe Skik. “Het geld dat we verdienden gebruikten we voor betere apparatuur en voor cd’s. Die brachten we zelf uit, platenmaatschappijen in de Randstad waren niet geïnteresseerd.” Maar vakantievierende of import-Randstedelingen komen hier wél luisteren naar de universele taal van de muziek.

Aan het eind van de vorige eeuw stopte de band, de muzikale voorkeuren gingen te ver uiteenlopen. Het duo HáDieJan! ontstond: Ottink en Marsman samen. Ze deden theaterconcerten. Ottink noemt het zelf ook de komende bandoptredens ‘voorstellingen’.

Bomen
Na een geslaagde try-out in theater Onder de Molen in Linde gaat In dit land zaterdag in Lochem in première. De die-hards onder de Ottinkfans kennen allicht het ‘titelnummer’ al. “Ik schreef het twintig jaar geleden, het vertelt over twee asielziekers die uit hartje Afrika ’s zomers naar Nederland komen en zich in de herfst in hun kamer terugtrekken. De bomen verliezen hun bladeren… ze denken dat de wereld vergaat.” In de tussentijd is de ‘boodschap’ van In dit land breder geworden. “Je kunt een verband leggen met de klimaatverandering, met bomen die doodgaan.” De tekst bleef ongewijzigd, de muziek is opnieuw gearrangeerd. “Maar geen enkel liedje van toen klinkt nog hetzelfde. Ze blijven fris, nieuwe bandleden vullen het weer anders in.”
Vereenzaming, kansenongelijkheid, racisme: het waren en zijn Ottinks thema’s. Ook de de Russische inval in Oekraïne leidde tot het liedje Oostenwind. Toch zijn de concerten allesbehalve somber. Er zitten een hoop vrolijke liedjes tussen. En liefdjesliedjes. Ottink: “De ellende in het nieuws kan je depressief maken, maar dat helpt de wereld ook niet verder. Ik ben toch optimistisch. De wereld wordt echt niet alleen maar slechter, je ziet zoveel mooie dingen gebeuren. Mensen hebben veel voor elkaar over. Ik ben geen politicus, kan geen vlammende toespraken houden. Ik maak muziek en je merkt: die verbindt. In ons publiek zitten mensen met heel verschillende politieke opvattingen.”

“Het is hard werken als muzikant. Maar het geeft veel voldoening. Niet voor niets wordt wat wij doen muziek spelen genoemd” Daar ben je nooit te oud voor, verzekert zestiger Ottink. “Je moet alleen wat meer doseren.” Headbangen zit er niet meer in. “Maar kijk naar Paul McCartney en Mick Jagger. Van beiden heb ik concerten bezocht. Wat een energie!”

Tournee
Locaties en data van de tournee In dit land: Schouwburg Lochem, 21 oktober; De Mattelier Groenlo, 28 oktober; ’t Barghse Huus ’s Heerenberg, 4 november; Amphion Doetinchem 18 november; De Storm Winterswijk, 24 november; ’t Carrousel Ommen, 9 december. In het voorjaar gaat de tour verder.