‘Herontdekking van goede landbouw’

Meekijken bij Boerderij Ruimzicht tijdens de Gelderse Natuurmakersdagen

HALLE - Tijdens de Gelderse Natuurmakersdagen, een initiatief van Provincie Gelderland, op 2 en 3 juni stonden excursies in natuurgebieden, natuur op het platteland en in de stad centraal. Ook Boerderij Ruimzicht in Halle, een biologisch, dynamisch landbouwbedrijf, deed hieraan mee. Natuurvrijwilligers van het IVN en de eigenaren van Ruimzicht gaven rondleidingen op en rond het erf en beantwoordden ondertussen de meest uiteenlopende vragen. Baudartius-leerling Irene Weevers (16) liep tijdens haar tweedaagse snuffelstage bij uitgeverij Achterhoek Nieuws een ochtend mee en deed verslag.

Op vrijdagochtend 2 juni startte IVN-vrijwilliger Henk Oostendorp met een rondleiding over biodiversiteit en nam de belangstellenden mee over de weilanden en langs de beek die over het erf loopt. Hij legde uit wat landschap en een boerenbedrijf voor elkaar en voor de natuur kunnen betekenen. Zoals de aanplanting van houtwallen/-singels om de biodiversiteit te vergroten, maar ook dat er geen gif wordt gebruikt op het land en dat men aan niet-kerende bodembewerking doet (in plaats van omploegen) voor een verbetering van het bodemleven en de bodemstructuur. 

Ook vertelde hij over de werkzaamheden van de natuurvrijwilligers, waaronder de recente aanplant van zo’n ruim 2,5 km meidoornhaag in de rijen bomen die daar al stonden met zo’n 300 knotwilgen, naast lindebomen, hazelaar en elzen. Hierdoor zijn soorten als Kwartel en Patrijs al jaren vaste bewoners bij Boerderij Ruimzicht.
Vervolgens gaf eigenaar Gerjo Koskamp een rondleiding waar onder andere het vee en de gewassen aan de orde kwamen. Hij vertelde hoe hij na het afstuderen van Dierwetenschappen aan de universiteit in Wageningen de boerderij overnam van zijn vader. Zijn vader runde het boerenbedrijf nog op de traditionele manier, maar na de overname besloot Gerjo om het op een biologische manier te gaan doen met aandacht voor bodem, plant natuur en mens, waar in de vorige rondleiding al een en ander over verteld werd.

Zo koos Gerjo er een aantal jaren geleden voor de veestapel te halveren naar dertig koeien, zodat de weilanden en graanakkers op zijn 45 hectare de koeien volledig kunnen voeden en diezelfde weilanden en de tuinderij weer dankzij de koeien bemest worden. Op deze manier komt men tot een circulair landbouwsysteem waarbij de grondstoffen volledig benut worden, er geen kunstmest wordt gebruikt, niet tot nauwelijks extra krachtvoer nodig is en de reststromen beperkt blijven en als voer dienen voor de zeug en haar biggen. Daarnaast is het bedrijf vrijwel volledig energieneutraal. 

Gerjo vertelde tijdens zijn rondleiding enthousiast over zijn koeien. Staand naast een paar koeien in de stal vertelde hij dat de koeien zomer en meestal ook in de winter de keuze hebben in het weiland of in de stal te vertoeven. Tijdens de rondleiding lagen de meeste koeien dan ook in de wei. Wat opviel was dat de hoorns van de koeien niet waren verwijderd. Ook worden de kalven niet gescheiden van de moeder na geboorte, maar blijven ze in de familiekudde waarin alle leeftijden samengaan. Dit zijn enkele voorbeelden van het diervriendelijke van deze boerderij.

Hij legde verder uit dat het gebruik van chemicaliën en zware machines (dat tegenwoordig nog veel voorkomt) het land uitgeput raakt. Voordat deze intensivering van de landbouw plaatsvond was de kwaliteit van de bodem en het water aanzienlijk beter. Door het op een soortgelijke manier te doen als vroeger, is het beter voor de houdbaarheid van de aarde. Daarom noemt Gerjo zijn manier: “Herontdekking van goede landbouw.” Vaak willen boeren wel stappen zetten tot een duurzamere transitie, maar is dat vanwege financiële redenen niet realiseerbaar. Het bedrijf wil daarom een voorbeeldfunctie zijn voor andere boerenbedrijven want “Als het hier kan, kan het overal”, aldus Gerjo. Nog dit jaar verwacht de boer dat hij samen met een groep boeren contracten zal afsluiten met de provincie, waar uitbetaling voor groene en blauwe diensten in opgenomen is (lucht, water en biodiversiteit).

Tijdens deze dagen werden verder rondleidingen gegeven over de tuinderij, in de kaasmakerij en kaaskelder, stonden er diverse informatiestands en vonden er workshops en proeverijen plaats. Voor meer informatie over de Gelderse Natuurmakersdagen, kijk op geldersenatuurmakersdagen.gelderland-events.nl. Meer weten over Boerderij Ruimzicht in Halle? Ga dan naar: boerderijruimzicht.nl.

De gezichten achter boerderij Ruimzicht
De boerderij wordt gerund door Gerjo Koskamp, Annet Kranenburg en Jara van Rooij. Gerjo en Jara zorgen voor het vee en zijn verantwoordelijk voor de kaasmakerij en de boerderijwinkel, waar zij producten zoals kaas, vlees, rauwe melk, eieren en groente verkopen. Al deze producten zijn afkomstig van eigen bedrijf. Zij verkopen daarnaast de producten ook op de markt van Doetinchem, waar Jara en Gerjo elke dinsdag staan. Imke Kuiper zorgt samen met haar vriend Martijn voor de biologisch-dynamische tuinderij. Dit alles doen zij samen met enthousiaste vrijwilligers.